فقدان قاعدگی که به نام آمنوره نیز شناخته میشه به عدم وجود دوره‌های قاعدگی گفته میشه. دو نوع آمنوره وجود داره. نوع آمنوره بستگی به این داره که قاعدگی در سن خاصی شروع نشده و یا اینکه قاعدگی شروع شده و سپس متوقف شده. به نوع اول آمنوره اولیه و به نوع دوم آمنوره ثانویه گفته میشه.
عدم قاعدگی ممکنه به دلایل مختلفی رخ بده. شایع ترین اون‌ها شامل علل طبیعی، سبک زندگی و عدم تعادل هورمونیه.
مهمه که در مورد متوقف شدن پریود به پزشک مراجعه کنید، زیرا علت اصلی ممکنه نیاز به درمان داشته باشه. متوقف شدن پریود معمولا پس از درمان علت برطرف میشه.
در این مطلب قصد داریم در مورد نوع دوم آمنوره یعنی آمنوره ثانویه توضیح بدیم؛
آمنوره به حالتی گفته میشه که شما پریود نشید و یا برای چند ماه متوالی پریودتون رو از دست بدید. آمنوره ثانویه زمانی‌ست که فرد سیکل‌های قاعدگی طبیعی رو داشته باشه و به مدت چند ماه پریود نشده باشه.
مقاله برتر سایت: تفاوت نوار بهداشتی و پد روزانه
علت به وجود اومدن آمنوره ثانویه چیه؟
در طول چرخه قاعدگی طبیعی، سطح استروژن افزایش پیدا می‌کنه. استروژن هورمونیه که مسئول رشد جنسی و تولید مثل در زنانه. سطوح بالای استروژن باعث رشد و ضخیم شدن پوشش داخلی رحم میشه. با ضخیم شدن پوشش داخلی رحم، بدن شما یک تخمک رو در یکی از تخمدان‌ها آزاد می‌کنه. اگر اسپرم مرد اون رو بارور نکنه تخمک از بین میره. این اتفاق باعث کاهش سطح استروژن میشه. در طول دوره پریود، پوشش ضخیم رحم و خون اضافی از طریق واژن خارج میشه. اما این روند می‌تونه توسط عوامل خاصی مختل بشه که در نتیجه آمنوره ثانویه به وجود میاد.
آمنوره ثانویه می‌تونه به دلیل تغییرات طبیعی در بدن رخ بده. به عنوان مثال، شایع ترین علت آمنوره ثانویه بارداریه. شیردهی و یائسگی نیز علل شایع، اما طبیعی هستند. افرادی که قرص‌های ضد بارداری مصرف می‌کنند یا واکسن‌های هورمونی مانند دپو پروورا دریافت کردند، ممکنه خونریزی ماهانه نداشته باشند. همچنین وقتی مصرف این هورمون‌ها رو قطع می‌کنند، ممکنه تا بیش از 6 ماه پریودشون برنگرده.
به طور کلی عدم تعادل هورمونی، سبک زندگی و مشلات ساختاری می‌تونند باعث به وجود اومدن آمنوره ثانویه شوند.
مطلب تصادفی: فاز فولیکولار
عدم تعادل هورمونی
عدم تعادل هورمونی علت اصلی آمنوره ثانویه‌ست. این موضوع ممکنه در نتیجه موارد زیر رخ بده:
- تومورهای غده هیپوفیز
- تیروئید پرکار
- سطوح پایین استروژن
- سطوح بالای تستوسترون
سبک زندگی
وزن بدن می‌تونه بر پریود تأثیر بذاره. افرادی که اضافه وزن دارند یا کمتر از 15 درصد چربی بدن دارند ممکنه پریودشون متوقف بشه. همچنین در مورد ورزشکارانی که بیش از حد تمرین می‌کنند نیز آمنوره ثانویه دیده میشه. استرس یکی دیگر از علل احتمالی آمنوره ثانویه‌ست. بدن شما ممکنه با به هم زدن چرخه طبیعی قاعدگی به استرس شدید پاسخ بده.
در صورتی که درگیر یکی از موارد زیر باشید امکان اینکه پریودتون رو از دست بدید بیشتره:
- اضافه وزن بیش از حد
- انجام تمرینات ورزشی شدید و به مدت طولانی
- چربی بدن بسیار پایین (کمتر از 15 تا 17 درصد)
- اضطراب شدید
- کاهش وزن ناگهانی زیاد (مثلاً رژیم‌های غذایی سخت یا بعد از جراحی بای پس معده)
مقاله پر بازدید: آیا زنان حامله پریود می شوند؟
مشکلات ساختاری
شرایطی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) می‌تونه باعث عدم تعادل هورمونی بشه که منجر به رشد کیست تخمدان میشه. کیست‌های تخمدان توده‌های خوش خیم یا غیرسرطانی هستند که در تخمدان‌ها ایجاد می‌شوند. PCOS همچنین می‌تونه باعث آمنوره بشه.
علل دیگر عبارتند از:
- مصرف داروهایی که برای درمان سرطان هستند.
- مصرف داروهایی گه برای درمان اسکیزوفرنی یا روان‌پریشی استفاده می‌شوند.
- کاهش عملکرد تخمدان‌ها
همچنین، روش‌هایی مانند کورتاژ و … می‌تونند باعث ایجاد بافت اسکار شوند. این بافت ممکنه باعث بشه که فرد پریود نشه. به این حالت سندرم آشرمن می‌گویند. جای زخم (اسکار) ممکنه در اثر برخی عفونت‌های شدید لگن نیز ایجاد بشه.
سوال هفته: توضیح پریود برای کودکان
علائم آمنوره ثانویه
علاوه بر پریود نشدن، آمنوره ثانویه علائم دیگه‌ای هم داره که می‌تونه شامل موارد زیر باشه:
- تغییر سایز سینه‌ها
- افزایش یا کاهش وزن
- ترشح از سینه
- آکنه و افزایش رشد مو‌های زائد
- خشکی واژن
- تغییر صدا
اگر آمنوره ناشی از تومور هیپوفیز باشه، ممکنه علائم دیگه‌ای مثل کاهش بینایی و سردرد مرتبط با تومور وجود داشته باشه.
مطلب تصادفی: آمنوره اولیه چیست؟
آزمایش‌ها و تست‌های بررسی آمنوره ثانویه
از اولین آزمایشات برای آمنوره ثانویه، معاینه فیزیکی و معاینه لگنی برای تشخیص بارداری و انجام آزمایش بارداریه. آزمایش خون نیز ممکنه برای بررسی سطح هورمون‌ها انجام بشه،
هورمون‌هایی از جمله:
- سطح استرادیول هورمون محرک فولیکول (سطح FSH)
- هورمون لوتئینه کننده (سطح LH)
- سطح پرولاکتین
- سطح هورمون‌های سرم، مانند سطح تستوسترون
- سطح هورمون محرک تیروئید (TSH)
سایر آزمایشاتی که ممکنه برای بررسی آمنوره ثانویه انجام بشه عبارتند از:
- سی تی اسکن یا اسکن MRI از سر برای بررسی وجود تومور
- بیوپسی از پوشش داخلی رحم
- آزمایش ژنتیک
- سونوگرافی لگن یا هیستروسنوگرام (سونوگرافی لگن که شامل قرار دادن محلول نمکی در داخل رحمه)
مطلب مفید: پریود مردانه چیست؟
درمان آمنوره ثانویه
درمان آمنوره ثانویه بستگی به علت به وجود اومدن اون داره. دوره‌های پریود معمولا پس از درمان برمی‌گردند. در صورتی که آمنوره ثانویه به دلیل چاقی، تمرینات ورزشی سنگین یا کاهش وزن به وجود اومده باشه با تغییر در روتین تمرینات ورزشی یا کنترل وزن (افزایش یا کاهش، در صورت نیاز) درمان میشه.
بیشتر دلایلی که باعث آمنوره ثانویه می‌شوند، به درمان پاسخ می‌دهند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در حالی که از دست دادن یک دوره پریود ممکنه به نظر خطر جدی برای سلامتی ایجاد نکنه، اما در واقعیت اینطور نیست و ممکنه خطراتی رو برای سلامتی شما ایجاد کنه. از دست دادن پریود اگر به تغییرات هورمونی مرتبط باشه، ممکنه بر تراکم استخوان تأثیر بذاره و خطر شکستگی و پوکی استخوان رو افزایش بده. همچنین می‌تونه باردار شدن رو سخت‌تر کنه.
در بیشتر موارد، آمنوره و علل زمینه‌ای آن قابل درمان هستند. ممنون که تا پایان این نوشتار پنبه ریز را همراهی کردید.
https://medlineplus.gov/ency/article/001219.htm
https://www.healthline.com/health/secondary-amenorrhea
شرکت پنبه ریز با بیش از چهار دهه تجربه در تولید نوار بهداشتی، همواره در جهت بهبود کیفیت نوار بهداشتی های خود تلاش می کند. اگر قصد خرید از نوار بهداشتی های پنبه ریز را دارید و یا می خواهید با این نوار ها آشنا شوید، به صفحه نوار بهداشتی های پنبه ریز مراجعه کنید.
