آیا می خواید بدونید نوار بهداشتی از چی درست میشه؟ آیا می دونستید که مصرف دارو به شکل واژینال 10 تا 80 برابر جذب بیشتری داره به نسبت مصرف خوراکی‌اش؟
واژن یکی از حساس‌ترین نقاط بدن خانوم‌هاست و نوار بهداشتی به طور کامل با واژن و پوست اون محدوده در تماسه. هر خانوم در طول زندگی خودش حدود 5 تا 17 هزار نوار بهداشتی و تامپون استفاده میکنه. بنابراین طبیعیه که خانوم‌ها نگران این باشند که نوار بهداشتی‌شون از چه چیزی ساخته شده و در دوران پریودشون چه موادی با واژنشون داره برخورد میکنه. ما توی این مقاله از سری مطالب مجله پنبه ریز قصد داریم در مورد مواد تشکیل دهنده نوار بهداشتی‌ها صحبت کنیم. اگر شما هم این نگرانی رو دارید که چه ماده‌ای با واژنتون در تماسه و آیا اساسا ضرری داره یا نه؛ تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
مواد تشکیل دهنده نوار بهداشتی
در زمان‌های قدیم خانوم‌ها در دوران پریودشون از پارچه برای کنترل خونریزی‌شون استفاده می‌کردند. اما این روش به دلیل غیر بهداشتی بودن باعث ابتلا به بیماری‌های عفونی میشد. بنابراین دانشمندان به دنبال روشی کم خطرتر رفتند و در نتیجه اولین نوار بهداشتی در سال 1954 توسط مری بئاتریس دیویدسون با موادی ساده ساخته شد. اما رفته رفته مواد تشکیل دهنده اون بهبود پیدا کرد.
در سرتاسر دنیا هر روز نوآوری‌های بیشتری در صنعت سلولزی و تولید نوار بهداشتی انجام میشه. به همین ترتیب در حال حاضر نوار بهداشتی‌های نازک با جذب بالا سهم بیشتری از بازار رو از آن خود میکنه. اما همچنان بعضی از مردم فکر می‌کنند مثل پوشک بچه، نوار بهداشتی هم هرچه ضخیم‌تر باشه قدرت جذب و جلوگیری از نشتی بالاتری داره. نوار بهداشتی از لایه‌های مختلفی تشکیل شده که هر لایه بسته به مواد تشکیل دهنده‌اش وظیفه متفاوتی داره.
مواد تشکیل دهنده هر نوار بهداشتی بسته به مدل و برندی که اون‌ها رو تولید میکنه متفاوته. به همین دلیله که خیلی مهمه نوار بهداشتی‌ای که انتخاب می‌کنید از چه برندی باشه. ما در ادامه به طور دقیق به این می‌پردازیم که مواد تشکیل دهنده نوار بهداشتی‌های تولیدی پنبه ریز از چه چیزهایی ساخته شده اما قبل از اون به چند ماده رایج در تولید نوار بهداشتی که عموما همه شرکت‌ها از اون‌ها در فرایند تولیدشون استفاده می‌کنند؛ می‌پردازیم:
- خمیر کاغذ
- پلیمرهای سوپر جاذب
- لایه توزیع کننده
- نوار سیلیکون
- الیاف سلولزی نبافته
- مواد الاستیک
- چسب
لایه پودر جاذب
لایه پودر جاذب اصلی‌ترین ماده تشکیل دهنده نوار بهداشتیه که هر چقدر میزان جذبش بالاتر باشه میزان کارایی نوار بهداشتی هم بیشتره. اما لایه پودر جاذب دقیقا چیه؟
لایه پودر جاذب، لایه‌ای حجیم از الیاف اصلی سلولزی بافته نشده مثل خمیر کاغذ، الیاف پنبه و ویسکوزه. خمیر کاغذ مورد استفاده در نوار بهداشتی‌ها معمولا وارداتیه و باعث میشه قیمت نهایی محصولات گرون بشه. اما به طور کلی پنبه به کار برده شده در نوار بهداشتی‌ها، محصول نهایی رو بهتر و نازک تر میکنه.
لایه پودر جاذب یا از گرانول ساخته شده و یا ترکیبی از پنبه و الیاف سلولزیه. معمولا لایه‌های نوار بهداشتی اینطوریه که یک لایه نفوذپذیره و یکی دیگر غیرقابل نفوذه. برای ساختن همچین چیزی معمولا از پارچه نخی و پلی اتیلن استفاده میشه.
همچنین برای جذب بیشتر و بهتر از ماده‌ای به نام SAP ها استفاده میشه. اما از اونجایی که در دهه 1980 در ایالات متحده، استفاده از SAPها در تامپون‌ها باعث سندرم شوک سمی شد، استفاده از اون بسیار محدود شد.
نوار بهداشتی های پنبه ریز از چی درست شدند؟
از اونجایی که نوار بهداشتی جزء وسایل پزشکی محسوب میشه، طبق قانون، تولید کنندگان مجبور به افشای ترکیبات سازنده نوار بهداشتی نیستند. اما همین مسئله باعث میشه که مردم در مورد بعضی از مواد مضری که در بعضی از تامپون‌ها یا نوار بهداشتی‌ها وجود داره اطلاعی نداشته باشند. یا در خصوص اون‌ها نگرانی داشته باشند.
احساس اعتماد و اطمینان شما برای ما مهمه. برای همین مسئله و در راستای شفاف‌سازی برای شما همراهان عزیز پنبه ریز، ما قصد داریم در این قسمت در خصوص مواد تشکیل دهنده در نوار بهداشتی‌ها و پدهای پنبه ریز صحبت کنیم تا بابت کیفیت محصولات ما نگرانی نداشته باشید. این ترکیبات در هر مدل نوار بهداشتی پنبه ریز به شرح جدول زیره:
به طور کلی وزن و حجم نوار بهداشتی از پوشک بچه کمتره اما مثل پوشک بچه دارای الیاف نبافته‌ست تا میزان جذب رو افزایش بده.
لایه رویی
برای لایه رویی یا همان تاپ شیت از ریون ویسکوز استفاده میشه اما پس از مدتی محققان به این نتیجه رسیدند که شاید اگر لایه رویی رو ضد آب کنند برای پوست بهتر باشه. بنابراین الیاف مصنوعی و پلاستیکی همچون پلی پروپیلن و پلی استر رو به ساختار تشکیل دهنده نوار بهداشتی‌ها اضافه کردند. اما بعدها متوجه شدند که آبگریزی در نوار بهداشتی ضروریه اما نه به قیمت پایین اومدن کیفیتش. از طرفی لایه رویی باید جنسی داشته باشه که به سرعت مایعات رو به خودش جذب کنه و در عین حال احساس خیسی رو از بین ببره. بنابراین با مقدار کمی لوسیون یا مرطوب کننده مشکل خشکی سطح پوست رو حل کردند. در نتیجه امروزه معمولا از پلی پروپیلن بافته نشده با مقدار کمی مرطوب کننده برای لایه رویی نوار بهداشتی‌ها استفاده میشه.
لایه جاذب
یکی از ویژگی‌های اصلی نوار بهداشتی جذب مایعات بدن و حفظ اون برای مدت طولانی و جلوگیری از نشتیه. برای این عملکرد اصولا تولید کننده‌ها از لایه جاذب استفاده می‌کنند که معمولا از خمیر سلولزی درست میشه. موقعیت قرار گیری این پلیمر بسیار مهمه چون در صورت خطا ممکنه منافذ نوار بهداشتی رو مسدود کنه و در جذب مایعات بعدی به مشکل بخوره و در نهایت باعث نشتی بشه. بنابراین پلیمر جاذب رو معمولا به شکل پودر به یک دستمال می‌چسبونند و بین خمیر و ورق پشتی قرارش می‌دهند.
لایه پخش کننده
به طور کلی تمامی لایه‌ها و مواد تشکیل دهنده در نوار بهداشتی تا حدودی قابلیت جذب مایعات رو دارند اما از اونجایی که حجم مایعات خروجی در دوران پریود زیاد و ممتد هستش نیاز به یک ساختار پیچیده‌تر برای جذب سریع‌تر و بهتر هست.
از اون جایی که لایه جاذب این امکان رو نداره که مایعات رو بلافاصله جذب خودش کنه، از لایه پخش کننده استفاده می‌کنند. این لایه عملکردش اینطوریه که حجم مایعات رو از نقطه جاذب به خودش می‌کشه و سپس اون رو به اطراف خودش توزیع میکنه. این لایه برای عملکرد بهتر بیشتر به شکل طولی درون نوار بهداشتی قرار می‌گیره و معمولا با مواد کامپوزیتی و از طریق چسب یا فشار هوا به هم می‌چسبونند.
ورق پشتی
ورق پشتی نوار بهداشتی یک لایه نازک و نفوذ ناپذیره که عمدتا از جنس پلاستیکه (پلی اتیلن) تا از نشتی جلوگیری کنه. به طور دقیق‌تر این لایه نوار تنفسیه که مایعات نمی‌تونند بهش نفوذ کنند.
مواد تشکیل دهنده مضر در بعضی از نوار بهداشتی ها
مطالعه‌ای روی میزان و نوع ترکیبات غدد درون ریز در دوران پریود انجام شده که نشون داده، میزان بالایی فتالات‌ها، پارابن‌ها و بیسفنول‌ها در بدن خانوم‌ها وجود داشته. این مواد از طریق استفاده از نوار بهداشتی و تامپون‌های نامرغوب جذب پوست میشه.
همه پد، نوار بهداشتی و تامپون‌ها در ظاهر تمیز و پنبه‌ای به نظر می‌رسند در حالی که بیشتر اون‌ها از ابریشم مصنوعی ساخته شده‌اند که به شدت فرآوری شده و غیرطبیعی هستند. ضمن این که پنبه‌ها نیز با هم متفاوتند.
بعضی پنبه‌ها معمولی‌اند و با آفت‌کش‌های سمی رشد و محافظت می‌شوند و بعضی پنبه‌ها کاملا ارگانیک هستند. اغلب مواد تشکیل دهنده نوار بهداشتی رو تولید کننده‌ها با کلر(دیوکسین‌ها) سفید می‌کنند تا ظاهر اون‌ها تمیزتر از حد معمول به نظر برسه.
امروزه دغدغه بسیاری از فعالان حوزه سلامت و بهداشت اینه که نوار بهداشتی‌ها ممکنه در ظاهر تمیز و بی‌ضرر به نظر برسند اما ممکنه که در ساخت اون‌ها از ترکیبات سمی مثل دیوکسین ها، مواد پتروشیمی، ارگانیسم‌های اصلاح شده ژنتیکی و مواد عطری استفاده شده باشه.
این مواد شیمیایی وقتی با پوست و واژن شما تماس پیدا میکنه سبب حساسیت‌های پوستی شدید میشه و حتی در بلند‌مدت دیوکسین‌ها می‌تونند باعث بیماری سرطان بشوند. حتی اگر میزان این مواد خیلی کم باشه باز هم تماس با اون‌ها بسیار خطرناکه. اما کاربرد دیوکسین‌ها در ساخت نوار بهداشتی چیه؟
ماده ای که قبل‌تر گفتیم با اون پنبه‌ها رو سفیدتر از حد معمول می‌کنند، همون دیوکسین‌ها هستند که تماس با اون‌ها باعث بیماری‌های التهابی لگن، سرطان تخمدان، آسیب سیستم ایمنی، اختلال در باروری و دیابت میشه.
در حال حاضر، چون بافت واژن با سایر قسمت‌های بدن متفاوته این امکان وجود داره که مواد شیمیایی نواربهداشتی به طور مستقیم از طریق واژن وارد سیستم گردش خون بشه.
مواد شیمیایی نوار بهداشتی
بیشتر مواد شیمیایی نگران کننده که در پدها و تامپون‌ها ممکنه وجود داشته باشه شامل موارد زیره:
- دیوکسین‌ها و فوران‌ها: سبب سرطان، اختلال در عملکرد غدد درون ریز و ناباروری
- باقی مانده آفت کش‌ها: سبب سرطان، اختلال در عملکرد غدد درون ریز
- پلاستیک‌ها و نرم کننده‌ها: سبب سرطان، اختلال در عملکرد غدد درون ریز
- عطرها: سبب سرطان، اختلال در عملکرد غدد درون ریز و آلرژی
- پوشش‌های مشکل‌ساز: این پوشش‌ها برای تامپون استفاده میشه که راحت‌تر بتونید اون‌ها رو جایگذاری کنید و بردارید. این مواد پارافین، پلی اتیلن، پلی اتیلن گلیکول و غیره هستند.
نواربهداشتی و تاثیرات زیست محیطی آن
متأسفانه در سال‌های اخیر از پلاستیک به عنوان یکی از ماده‌های اصلی برای تولید تامپون و پد استفاده میشه. موادی همچون الیاف پلی استر و پلی پروپیلن برای عملکرد ضد نشتی استفاده میشه. این مواد غیر قابل بازیافت هستند و به محیط زیست آسیب جدی وارد می‌کنند. بنابراین مهمه محصولات بهداشتی‌ای رو انتخاب کنید که در مواد تشکیل دهنده یا بسته بندی اون ها مواد پلاستیکی به کار برده نشده باشه.
منابع
https://madesafe.org/blogs/viewpoint/period-products-whats-in-them
https://textilelearner.net/sanitary-napkin-types-manufacturing/
https://www.technicaltextile.net/articles/an-overview-on-sanitary-napkins-7850
