فاز لوتئال در قسمت دوم چرخه قاعدگی شما و حدودا از روز 15 تا 28 چرخه قاعدگی اتفاق میفته و وقتی پریود بشید تموم میشه. عملکرد و هدف اصلی این فاز اینطوریه که با ضخیم شدن پوشش داخلی رحم، اون رو برای بارداری آماده میکنه. اگر در این فاز اختلالی به وجود بیاد ممکنه حاملگی شما مختل بشه. در این مطلب ما قصد داریم در خصوص این موضوع بیشتر براتون توضیح بدیم پس با ما همراه باشید.
مرحله لوتئال درست بعد از تخمک گذاری و زمانی که تخمک شما آزاد شده، رخ میده. این فاز حدودا 14 روز طول میکشه و یکی از چهار مرحله چرخه قاعدگیه.
در این مرحله از چرخه، تخمک آزاد شده از طریق لوله فالوپ به سمت رحم حرکت میکنه. اگر اسپرم اون تخمک رو بارور کنه، تخمک بارور شده به دیواره رحم لانه گزینی میکنه و بارداری اتفاق میفته. اما اگر تخمک بارور نشه پریود می‌شوید و فاز لوتئال شما تموم میشه. شما می‌تونید از نوار بهداشتی‌های پنبه ریز در صورت قاعدگی استفاده کنید و اون‌ها رو از اینجا خریداری کنید.
این چرخه تا زمان یائسگی تکرار میشه مگر اینکه بارداری یا سایر شرایط بهداشتی مانع تکرار اون بشه.
آیا فاز لوتئال همیشه 14 روزه؟
متوسط چرخه قاعدگی 28 روزه و میانگین طول فاز بین 12 تا 14 روزه. با این حال، مثل چرخه قاعدگی ممکنه تغییراتی در فاز لوتئال هم به وجود بیاد و در نتیجه فاز لوتئال 10 تا 17 روز طول بکشه، که البته این مسئله طبیعیه.
فاز لوتئال کوتاه
فاز لوتئالی که کمتر از 10 روز طول بکشه نشون دهنده اینه که شما در عرض 10 روز پس از تخمک گذاری پریود می‌شوید. چون فاز لوتئال کوتاه اجازه نمیده که دیواره رحم شما رشد کنه و به اندازه کافی ضخیم بشه تا بتونه جنین رو داخل خودش نگه داره. در نتیجه، نقص فاز لوتئال (LPD) باعث ناباروری یا سقط جنین میشه. با این حال، بدن هر کسی منحصر به فرده و فقط به این دلیل که فاز لوتئال شما کوتاه‌تر از حد متوسطه، به این معنی نیست که شما نمی‌تونید باردار بشید. بنابراین اگر می‌خواهید باردار بشوید، بهتره با یک متخصصان زنان مشورت کنید.
برای آشنایی با انواع نوار بهداشتی وارد شوید.
فاز لوتئال طولانی
فاز لوتئال به این معنیه که قاعدگی شما 18 روز یا بعد از تخمک گذاری رخ میده. افرادی که فاز لوتئال طولانی دارند ممکنه دچار عدم تعادل هورمونی بشوند مثل سندرم پلی کیستیک تخمدان. اگر در عرض 14 روز پس از تخمک گذاری پریود نشدید، انجام تست بارداری ممکنه ایده خوبی باشه.
چطوری بفهمم در فاز لوتئال هستم؟
در ادامه به برخی از علائم که نشون‌دهنده اینه که بدن در فاز لوتئال قرار داره، اشاره می‌کنیم:
دمای پایه بدن
پیگیری چرخه قاعدگی خودتون با اندازه‌گیری میزان دمای بدنتون یکی از راه‌های تشخیص اینه که آیا در فاز لوتئال هستید یا خیر. اگر بلافاصله پس از بیدار شدن از خواب دمای بدن خودتون اندازه گیری کنید، بعد از تخمک‌گذاری متوجه افزایش جزئی در دمای بدن خودتون می‌شوید. این تغییر می‌تونه 0.22 درجه سانتیگراد باشه که نشون دهنده اینه که شما در فاز لوتئال هستید.
ترشحات واژن
راه دیگر برای تشخیص اینکه آیا در این فاز هستید اینه که به ترشحات واژن خودتون نگاه کنید. مخاط دهانه رحم شما در طول چرخه قاعدگی تغییر میکنه. در طول تخمک‌گذاری، ترشحات شما مانند سفیده تخم مرغ مرطوب و لغزنده ست. اما در فاز لوتئال ترشحات واژن شما غلیظ، خشک و خمیری میشه.
تست تخمک‌گذاری
اگر از تست تخمک گذاری استفاده می‌کنید، با مشاهده افزایش LH که یکی از فاکتورهای آزمایش تخمک گذاری هستش متوجه خواهید شد که ظرف 24 تا 36 ساعت آینده تخمک گذاری خواهید کرد. این یعنی شما حدود 24 تا 36 ساعت دیگر وارد فاز لوتئال خواهید شد. از طرف دیگر، اگر فاکتور BBT خودتون رو بررسی کنید. وقتی BBT شما افزایش پیدا کنه، نشونه اینه که قبلا تخمک‌گذاری کردید و الان وارد فاز لوتئال شدید.
علائم فاز لوتئال
علائم فاز لوتئال شبیه علائم سندرم پیش از قاعدگیه چون سطح پروژسترون شما کاهش پیدا کرده. ما در این جا بعضی از نشونههایی که مشخص میکنه شما در مرحله لوتئال هستید رو می‌گیم:
- تغییرات خلق و خوی
- سینه‌های حساس
- نفخ
- جوش یا آکنه
- تغییر در اشتها
- افزایش جزیی دمای بدن
- ترشحات غلیظ و خمیری واژن
- تحریک پذیری
- احساس اضطراب
- احساس خستگی
احتمال بارداری در فاز لوتئال
ممکنه این سوال براتون پیش بیاد که آیا میشه در فاز لوتئال باردار بشم؟ بله، اما زمانی که تخمک‌گذاری می‌کنید، تخمک فقط می‌تونه 12 تا 24 ساعت زنده بمونه، بنابراین فقط در روز اول فاز لوتئال می‌تونید باردار بشوید.
در حالی که لقاح در مرحله لوتئال هم اتفاق میفته، اما بهترین شانس شما برای بارداری در فاز فولیکولاره. اگر در پنج روز قبل از تخمک‌گذاری، که مرحله فولیکولیه، رابطه جنسی داشته باشید، به احتمال زیاد باردار خواهید شد. استفاده از یک تقویم برای چرخه‌های قاعدگی‌تون می‌تونه در زمینه تشخیص زمان تخمک گذاری و بارداری بهتون کمک کنه.
همچنین اگر دوست دارید تا در مورد فاز فولیکولار بیشتر بدونید می‌تونید مطلب ما رو در این زمینه بخونید.
میزان FSH در فاز لوتئال
میزان طبیعی FSH خانوم‌ها بستگی به این داره که در کدوم قسمت چرخه قاعدگی‌شون هستند. اما به طور کلی نتایج عادی عبارتند از:
- 1.4 تا 9.9 mIU/ml (فاز فولیکولار)
- 6.2 تا 17.2 mIU/mL (پیک تخمک گذاری)
- 1.1 تا 9.2 mIU/ml (فاز لوتئال)
- 19.3 تا 100.6 mIU/mL (بعد از یائسگی)
فراموش نکنید که نتایج آزمایش ممکنه بسته به سن، جنسیت، سابقه سلامتی و نوع آزمایشگاه مورد استفاده متفاوت باشه. پس اعداد گفته شده به این معنی نیست که شما مشکلی دارید. شما باید در خصوص نتیجه دقیق آزمایش خودتون حتما با پزشک متخصص مشورت کنید.
ضخامت اندومتر در فاز لوتئال
ضخامت طبیعی آندومتر در طول زندگی هر فرد، از دوران کودکی تا بلوغ جنسی، سال‌های باروری و پس از یائسگی مدام تغییر میکنه.
طبق گفته انجمن رادیولوژی آمریکای شمالی (RSNA)، اندومتر در نازک‌ترین حالت خودش یعنی زمانی که پریود هستید، ضخامتی بین 2 تا 4 میلی متر داره.
بین روزهای 6ام تا 14 ام چرخه قاعدگی، زمانی که خونریزی متوقف میشه و قبل از تخمک گذاری اندومتر شروع به ضخیم شدن میکنه و ممکنه بین 5 تا 7 میلی متر بشه.
با پیشرفت چرخه و حرکت به سمت تخمک گذاری، آندومتر ضخیم‌تر میشه و حدودا به 11 میلی متر میرسه.
حدود 14 روز پس از چرخه، هورمون‌ها باعث آزاد شدن تخمک می‌شوند. در طول این مرحله، که فاز لوتئاله، ضخامت آندومتر به بالاترین حد خودش رسیده و می‌تونه به 16 میلی متر برسه.
میزان پروژسترون در فاز لوتئال
این فاز پس از تخمک گذاری شروع میشه. فولیکول غالبی که تخمک رو در زمان تخمک گذاری آزاد میکنه به ساختاری به نام جسم زرد تغییر پیدا میکنه. جسم زرد پروژسترون رو همراه با مقداری استروژن تولید میکنه. سطح پروژسترون در فاز لوتئال افزایش پیدا میکنه که به ضخیم شدن پوشش داخلی رحم کمک میکنه.
میزان پروژسترون در طول فاز میانی لوتئال می‌تونه در یک دوره 90 دقیقه‌ای 8 برابر نوسان داشته باشه و از 2.3 تا 40.1 pg/mL در طول یک دوره 24 ساعته در یک خانوم سالم تغییر کنه.
اما به طور کلی هیچ استانداردی برای پروژسترون فاز لوتئال مناسب در خانوم‌های بارور وجود نداره.
برای تعیین میزان پروژسترون فاز لوتئال نیازه سه نمونه گیری متفاوت انجام بشه و از نتایج اون‌ها به یک ارزیابی تقریبی رسید.
جمع بندی
در این مطلب از سری مقاله‌های پنبه ریز به این مسئله پرداختیم که اساسا فاز لوتئال چیه و کجای چرخه قاعدگی قرار داره. همچنین در ادامه به علائم خانوم‌ها در این فاز پرداختیم و به طور کلی گفتیم تاثیر مستقیمی بر روی باروری داره و اگر قصد دارید باردار بشوید باید به زمان‌های مهم چرخه قاعدگی خودتون اهمیت بدید و اون رو یادداشت کنید. امیدواریم که با خواندن این مقاله به سوالاتتون در زمینه فاز لوتئال پاسخ داده باشیم. اگر به موضوع دیگری علاقه دارید که در مطالب بعدی به اون بپردازیم لطفا در قسمت نظرات برایمان بنویسید.
منابع:
https://www.medicalnewstoday.com/articles/327036#normal-thickness
