فازهای مختلف سیکل قاعدگی

هر ماه، دستگاه تناسلی شما الگوی مشخصی از تغییرات را نشان می دهد که به وسیلۀ هورمون ها کنترل می شوند. یک سیکل قاعدگی از روز اول خونریزی هر ماه تا روز اول خونریزی ماه بعد به طول می انجامد. در اینجا توضیحات مختصری از فازهای مختلف سیکل قاعدگی می آوریم:

مدت زمان طبیعی سیکل قاعدگی

شاید به نظر عجیب برسد ولی همۀ خانمها یکبار در ماه قاعده نمی شوند. دورۀ زمانی متوسط برای یک سیکل، 28 روز است، ولی از آنجاییکه این مدت زمان می تواند بین 21 تا 35 روز باشد پس کسانی که سیکل کوتاه تری دارند به طور متوسط در طی یک سال بیشتر از ماهی یکبار قاعده می شوند و برعکس کسانی که سیکل طولانی تری دارند، به طور متوسط در طی یک سال کمتر از ماهی یکبار قاعده می شوند.

فاز قاعدگی

فاز قاعدگی در حقیقت همان زمان خونریزی ماهانه است. اولین روز فاز قاعدگی، اولین روزی است که خونریزی آغاز می شود که اولین روز سیکل قاعدگی نیز محسوب می شود. خون قاعدگی از دیوارۀ داخلی رحم به نام اندومتر، خارج می شود. سپس از دهانۀ رحم خارج شده و با گذشتن از واژن از بدن خارج می شود. خون قاعدگی می تواند قرمز روشن، صورتی و یا حتی قهوه ای باشد. دورۀ قاعدگی معمولا بین 3 تا 7 روز طول می کشد. کل میزان خونریزی در یک قاعدگی نرمال حدود 20 میلی لیتر است.

فاز فولیکولار

در این فاز هورمون استروژن باعث رشد لایۀ داخلی رحم می شود. این لایۀ رحم که اندومتریوم نامیده می شود، در صورت بارداری، تخمک بارور شده را در خود نگه می دارد. از طرفی بالا رفتن هورمون دیگری به نام FSH، باعث رشد فولیکول های تخمدان می شود. داخل هر فولیکول یک تخمک وجود دارد. در انتهای دورۀ فولیکولار تنها یک فولیکول فعال باقی می ماند. در عین حال با بالا رفتن استروژن لایۀ آندومتر ضخیم می شود. میزان استروژن در روزهای قبل از تخمک گذاری به بالاترین میزان خود می رسد. بالا رفتن استروژن باعث ترشح هورمون دیگری به نام LH می شود که خود باعث پاره شدن فولیکول و آزاد شدن تخمک می شود.

فاز تخمک گذاری

تخمک گذاری به اصطلاح زمانی است که یک تخمک بالغ از فولیکول موجود در تخمدان آزاد شده و وارد نزدیک ترین لولۀ فالوپ می شود. گاهی اوقات در طی یک ماه دو تخمک هم زمان بالغ می شوند. بالا رفتن ناگهانی LH باعث تخمک گذاری می شود. تخمک پس از این به سمت رحم حرکت می کند. اگر طول سیکل ماهانۀ شما 28 روز است، تخمک گذاری معمولا روز چهاردهم رخ می دهد. گرچه خانم ها سیکل های ماهانۀ متفاوتی دارند.
به طور کلی تخمک گذاری 11 تا 16 روز قبل از شروع خونریزی صورت می گیرد. در طی مدت 3 تا 4 روزه ای که تخمک داخل لولۀ فالوپ حرکت می کند، ضخیم شدن لایۀ اندومتر ادامه دارد. اگر قرار باشد لقاحی صورت پذیرد باید در عرض 24 ساعت پس از تخمک گذاری صورت پذیرد وگرنه تخمک تخریب می شود.
پس ازپایان فاز تخمک گذاری فاز لوتئآل آغاز می شود.

فاز لوتئال

بعد از انجام عمل تخمک گذاری، فولیکول جسم زرد تبدیل می شود که خود ترشح کنندۀ هورمون است.
سلول های جسم زرد استروژن و مقادیر بالایی پروژسترون ترشح می کنند
تا تحریک هورمونی برای ضخیم شدن لایۀ اندومتر به حداکثر خود برسد.
اگر بارداری صورت نگیرد، جسم زرد حدود 2 هفته پس از تخمک گذاری تخریب می شود.
به این ترتیب میزان پروژسترون پایین آمده و محرک لازم جهت پایدار ماندن اندومتر ازبین می رود.
در نتیجه تخریب اندومتر شروع شده و سیکل جدید قاعدگی آغاز می شود.
تخریب جسم زرد با بارور شدن تخمک متوقف می شود. 5 روز بعد از انجام عمل لقاح، تخمک بارور شده وارد رحم شده و در اندومتر لانه گزینی می کند. پس از لانه گزینی، سلول هایی که بعدا تبدیل به جفت می شوند شروع به ترشح هورمون بارداری یا HCG می نمایند. ترشح این هورمون با تحریک جسم زرد و ادامۀ ترشح هورمون پروژسترون، در حقیقت سیکل ماهانۀ شمارا بر هم می زند. به این ترتیب اندومتر تخریب نشده و بارداری ادامه می یابد.

همه چیز در مورد تخمک

 

• در طول مدت زندگی یک خانم حدود 400 تخمک بالغ آزاد می شود.
• تعداد تخمک های باقی مانده در تخمدان در هر زمان، به سن شخص بستگی دارد.
• یک جنین دختر 20 هفته ای در شکم مادر، بیشترین میزان تخمک را که حدود هفت میلیون عدد است، دارا می باشد.
• قبل از به دنیا آمدن جنین بیشتر تخمک ها آزاد می شوند.
• در هنگام تولد تعداد تخمک های باقی مانده به دو میلیون عدد کاهش می یابد.
• تا زمان بلوغ تخمدان ها همچنان تخمک از دست می دهند.
• در زمان آغاز بلوغ شما حدود 300,000 تا 500,000 تخمک در تخمدان های خود خواهید داشت.